سفارش تبلیغ
صبا ویژن
 
جمعه 93 تیر 20 , ساعت 2:34 صبح

قرآن مجید گرچه بحث زیادی در مورد برزخ ندارد، و نسبتاً از کنار این مسئله، ساده گذشته است، ولی با این حال، تعبیرات صریح و روشنی در آیات متعدد در این زمینه دارد که می‌تواند اصول کلی مربوط به جهان برزخ را برای ما روشن سازد.

 


برزخ
قبر و برزخ در قرآن

«برزخ» به معنی چیزی است که در میان دو شیء حایل شود، سپس این معنی توسعه یافته و به هر امری که در میان دو چیز یا دو مرحله قرار گیرد، اطلاق شده است.

در اینجا منظور از «برزخ»، جهانی است که میان دنیا و عالم آخرت قرار دارد، یعنی هنگامی که روح از بدن جدا می‌شود، پیش از آنکه بار دیگر در قیامت به بدن اصلی باز گردد، در عالمی که میان این دو عالم است و برزخ نامیده می‌شود قرار خواهد داشت.

قرآن مجید گرچه بحث زیادی در مورد برزخ ندارد، و نسبتاً از کنار این مسئله، ساده گذشته است، ولی با این حال، تعبیرات صریح و روشنی در آیات متعدد در این زمینه دارد که می‌تواند اصول کلی مربوط به جهان برزخ را برای ما روشن سازد.

 

بهشت و دوزخ برزخی در آیات و روایات

از جمله آیاتی که بر وجود بهشت و جهنم و ثواب و عقاب در دوزخ اشاره دارد، آیات یکصد و پنجم تا یکصد و هشتم ، از سوره هود می‌باشد که می‌فرماید: «روزی می‌رسد که هیچ صاحب نفس و جانداری بدون اذن خدا نمی‌تواند تکلم کند؛ و در آن روز مردم به دو گروه سعید و شقی قسمت می‌شوند. اما آن کسانی که شقی و بد عاقبتند، آنان در آتش خواهند بود و زفیر و شهیق آتش که همان شعله های فروزان و لهیب و زبانه های افروخته آنست آنان را فرا خواهد گرفت . (و ممکن است گفته شود که زفیر و شهیق جهنم، از خود جهنمیان است چنانکه لفظ لهم بر آن دلالت دارد) .

مراد از بهشت و جهنم دنیوی ، بهشت و جهنم برزخی است ؛ و چون عالم برزخ از تتمه عالم دنیاست و در آنجا از صورت و کم و کیف وجود دارد لذا از آن به دنیا نیز تعبیر کنند

 

آنان در میان آتش تا هنگامی‌که آسمان و زمین بر پاست جاودانه زیست خواهند نمود مگر اینکه پروردگار تو بخواهد؛ و حقاً که پروردگار تو به هر کاری که اراده کند تواناست . و اما آن کسانی که سعید و پیروزند، آنان در بهشت خواهند بود و در آنجا تا هنگامی‌که آسمان و زمین بر پاست مخلد و جاوید خواهند بود مگر آنکه پروردگار تو بخواهد؛ و این عطای غیر مقطوعی است که به آنان خواهد رسید .

علی بن ابراهیم قمی در تفسیرش گوید: این آیات راجع به برزخ است ، قبل از بر پا شدن قیامت .

خلود در آتش ، خلود در آتش دنیاست تا وقتی که آسمان‌ها و زمین هستند؛ و خلود در بهشت ، یعنی بهشت دنیوی که ارواح مؤمنان بدان جا انتقال می‌یابند و مراد از غیر مقطوع بودن عطای بهشتیان ، آنست که این بهشت برزخی متصل می‌شود به بهشت قیامتی . و این آیات رد کسانی است که عذاب قبر را منکرند، و عقاب و ثواب را در برزخ دنیا قبل از قیام قیامت قبول ندارند (تفسیر علی بن ابراهیم، طبع سنگی 1313، ص 315-314).

و همان طور که در کلام این مرد بزرگ ظاهر است مراد از بهشت و جهنم دنیوی ، بهشت و جهنم برزخی است ؛ و چون عالم برزخ از تتمه عالم دنیاست و در آنجا از صورت و کم و کیف وجود دارد لذا از آن به دنیا نیز تعبیر کنند.

خدای تعالی :النارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا غُدُوا وَ عَشِیا؛ هر صبح و شام بر آتش عرضه می‌شوند» (غافر/46). چون غُدُو و عَشی، که همان چاشتگاه و شبانگاه است که مشرکین را عرضه بر آتش می‌دارند، در دار دنیا و عالم برزخ است ؛ و اما در قیامت ، دیگر چاشتگاه و شبانگاهی وجود ندارد.

و دیگر، گفتار خدای تعالی : «وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهَا بُکْرَةً وَ عَشِیا؛ و صبح و شام روزیشان در آنجا برقرار است» (مریم/62). چون بُکْرَة و عشی ـ که به معنای صبح و شب است و در آن هنگام روزی بهشتیان به آن‌ها می‌رسد ـ در عالم بهشت دنیا و برزخ است ، که ارواح مؤمنین بدان جا منتقل می‌شوند، و اما در بهشت‌های خلد، در آنجا صبح و شبی وجود ندارد.

عذاب جهنم

و دیگر، گفتار خدای تعالی :وَ مِن وَرَآنءِهِم بَرْزَخٌ إِلَی" یَوْمِ یُبْعَثُونَ؛ و پشت سرشان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند» (المؤمنون/100). چون این آیه راجع به عذاب و ثواب برزخ است ، و حضرت صادق علیه‌السلام گفته‌اند: مراد از برزخ ، قبر است که در آنجا ـ که بین دنیا و آخرت است ـ ثواب و عذاب به اهلش می‌رسد. و دلیل بر این مدعی همچنین قول ایشان است که فرمود

وَ اللَهِ مَا نَخَافُ عَلَیْکُمْ إلا الْبَرْزَخَ؛ سوگند به خدا که ما بر شما نگران نیستیم مگر از عالم برزخ» (و اما در قیامت چون در آنجا شفاعت بدست ماست پس ما اولی هستیم به شفاعت نمودن از شما.

  

تفاوت‌های اساسی بین بهشت برزخ و آخرت

1. بهشت برزخ موقت، ولی بهشت آخرت دائمی است. (...قِیلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ قَالَ یَــلَیْتَ قَوْمِی یَعْلَمُون...) (1) سرانجام او را شهید کردند و[ به او گفته شد: «وارد بهشت شو!» گفت: «ای کاش قوم من می‌دانستند.»

 این بهشت و بهشتی که در آیه 169آل عمران، شهیدان بعد از شهادت در آن وارد می‌شوند بهشت برزخ است و این بهشت موقت خواهد بود، چون از آیات و روایات این‌طور فهمیده می‌شود که بهشت جاویدان در قیامت، نصیب مؤمنان خواهد شد. (إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَام أَمِین * فِی جَنَّـت وَ عُیُون....لاَ یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلاَّ الْمَوْتَةَ الاُْولَی...) (2) پرهیزکاران در جایگاه امن و امانی هستند. در میان باغ‌ها و چشمه‌ها...هرگز جز همان مرگ اول که در دنیا چشیده اندنخواهد چشید.

2. بهشت برزخ نمونه کوچکی از بهشت آخرت است.

امام علی(علیه السلام) می‌فرماید: القبر اما روضة من ریاض الجنه او حفرة من حفر النیران(3) قبر، یا باغی از باغ‌های بهشت، یا حفره ای از حفره های دوزخ است.

از جمله کسانی که پاداش برزخی خود را دیدند سلمان فارسی است که او را سلمان محمدی هم می‌گویند ویکی از سابقین در اسلام و از کسانی بوده است که برای به دست آوردن حق و حقیقت رنج‌ها و سختی هارا متحمل شد تا آخرالامر به مقصود خود رسید

 

3. نعمت‌های بهشت برزخی به بدنی از غیر بدن عنصری (بدن مادی دنیایی) تعلق می‌گیرد; بدنی که متناسب با حیات برزخی است که به اصطلاح متکلمان به آن، بدن یا قالب «مثالی» گویند فقط آرایش و رنگ ماده را دارد ولی نعمت‌ها در بهشت آخرت، شامل بدن و روح هر دو می‌شود .آیات بسیاری از جمله آیات سوره شریفه الرحمن بر این مطلب دلالت دارد.(4)

 

پاداش برزخی نیکوکاران

افرادی بودند که در این جهان اعمال و کردارشان نیک بوده و در برزخ پاداش آن را گرفتند. به چند نمونه از آنان اشاره می‌کنم .

پاداش برزخی سلمان

از جمله کسانی که پاداش برزخی خود را دیدند سلمان فارسی است که او را سلمان محمدی هم می‌گویند ویکی از سابقین در اسلام و از کسانی بوده است که برای به دست آوردن حق و حقیقت رنج‌ها و سختی هارا متحمل شد تا آخرالامر به مقصود خود رسید .

ایشان در اثر ایمان کامل و رأی درست و و فداکاری که راجع به اسلام و پیامبر(صلی الله علیه و آله) و احکام داشت، پاداش عظیمی در عالم برزخ به او دادند .ابن عباس می‌گوید: بعد از مرگ سلمان، او را به خواب دیدم . در حالی که تاجی از یاقوت بر سر و حلّه های بهشتی بر تن و زر و زیور بر اعضای بدن خود داشت و مانند پادشاهان بر تختی نشسته بود .  از روی تعجب گفتم :تو سلمانی ؟! جواب داد : آری ، گفتم تو همان آزاد شده‌ی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) هستی ؟ گفت : بلی ، گفتم : ای سلمان ! آیا این پاداش و منزلت نیک را  خداوند به تو عنایت فرموده است ؟ گفت : بلی . گفتم : ای سلمان ! در بهشت بعد از ایمان ، چه چیزی فضیلتش از همه بیشتر است ؟ گفت : ای ابن عباس ! بعد از ایمان به خدا و رسولش ، چیزی با فضیلت‌تر در بهشت از دوستی امیرالمؤمنین (علیه السلام) و اقتدا کردن به آن حضرت ندیدم .

 

پی نوشت ها :

1-  یس، آیه 26.

2- دخان، آیه 51ـ56.

3- بحارالانوار، ج 6، ص 218.

4- تفسیر نمونه، ج 18، ص 354 و ج 22، ص 498


جمعه 93 تیر 20 , ساعت 2:33 صبح

 

اس ام اس ماه مبارک رمضان

 

 

کاش در این رمضان لایق دیدار شویم. *** سحری با نظر لطف تو بیدارشویم

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

به غضنفرمیگن پاشو سحره. میگه بزار بخوابم.خودم فردا بهش زنگ میزنم

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

به حیف نون میگن تو که روزه نمی گیری،

چرا سحری می خوری؟ می گه نماز که نخونم،...

روزه که نگیرم... سحری هم نخورم؟ بابا مگه من کافرم؟

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

چه جمعه ها که یک به یک غروب شد نیامدی...
چه بغض ها که در گلو رسوب شد نیامدی
تمام طول هفته را در انتظار جمعه ام...
دوباره صبح، ظهر، غروب شد نیامدی
اللهم عجل لولیک الفرج.

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

آمد رمضان هست دعا را اثری
دارد دل من شور و نوای دگری
ما بنده عاصی و گنهکار توییم
ای داور بخشنده بما کن نظری


---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

 

ماه مبارک آمد، ای دوستان بشارت

کز سوی دوست ما را هر دم رسد اشارت

آمد نوید رحمت، ای دل ز خواب برخیز

باشد که باقی عمر، جبران شود خسارت

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

امام صادق-ع:

خواب روزه دار عبادت،

خاموشی او تسبیح،

عمل وی پذیرفته شده

و دعای او مستجاب است."

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

فرا رسیدن ماه ضیافت الهی بر شما و خانواده محترم مبارک باد


---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

حلول ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و برکت و غفران مبارک باد.

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

آمد گه آمرزش و شهرُ الله عظمی

توفیق خدایا، تو ز ما سلب مفرما

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

شد باز در رحمت خالق به روی خلق

چون ماه مبارک ز افق گشت هویدا

مژده که شد ماه مبارک پدید

 

---------------اس ام اس ماه رمضان-----------------

 

به عاصیان وعده ی رحمت رسید

ماهی سرشار از برکت و رحمت و عبادت های پذیرفته شده

برایتان آرزومندم


سه شنبه 93 تیر 17 , ساعت 12:48 صبح

رمضان المبارک : وفات نائب اوّل امام عصر علیه السلام ، عثمان بن سعید .معرفی ولایتعهدی حضرت امام رضا علیه السلام .  غزوه تبوک . جنگ طائف .

2 رمضان المبارک : پذیرش ولایتعهدی مامون عباسی از جانب امام رضا علیه السلام.

3 رمضان المبارک : وفات عالم جلیل القدر شیخ مفید رحمه الله . نزول صحف بر حضرت ابراهیم علیه السلام .

4 رمضان المبارک : وفات آیت الله میرزا هاشم آملی .

6 رمضان المبارک : نزول تورات .

7 رمضان المبارک : وفات حضرت ابوطالب علیه السلام . وفات سلّار دیلمی شاگرد مرحوم شیخ مفید رضوان الله علیهما.

9 رمضان المبارک : تولد حضرت یحیی علیه السلام .

10 رمضان المبارک : وفات حضرت خدیجه ام المومنین علیها السلام .

12 رمضان المبارک : عقد اخوت بستن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در میان اصحاب .

13 رمضان المبارک : وفات حضرت آیت الله سید علی سیستانی .

14 رمضان المبارک : شهادت مختار ثقفی .

15 رمضان المبارک : ولادت با سعادت سبط اکبر حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلّم حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام. اعزام مسلم بن عقیل به کوفه از طرف امام حسین علیه السلام .

16 رمضان المبارک : شهادت شهید ثانی علیه الرحمه .

17 رمضان المبارک : معراج پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم . جنگ بدر  . صدور فرمان احداث مسجد مقدّس جمکران از جانب امام زمان عجل الله تعالی فرجه‌الشریف به حسن بن مثله .

18 رمضان المبارک : آغاز ایام و لیالی پر فضیلت قدر .نزول زبور برحضرت داود علیه السلام .

19 رمضان المبارک : ضربت خوردن امیر مؤمنان علی علیه السلام .

20 رمضان المبارک : عروج حضرت عیسی علیه السلام . فتح مکه به دست مسلمانان .

21 رمضان المبارک : شهادت امیر مؤمنان علی علیه السلام . وفات حضرت موسی بن عمران علیهما السلام .  وفات حضرت یوشع علیه السلام .  درگذشت شیخ حر عاملی رحمه الله .

22 رمضان المبارک : وفات شیخ عبدالحسین تهرانی .

23 رمضان المبارک: نزول قرآن مجید بر حضرت محمد(ص)

24 رمضان المبارک : به هلاکت رسیدن ابولهب دشمن سرسخت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم .

25 رمضان المبارک : ولادت سلیمان نبی علیه السلام .

26 رمضان المبارک : نزول صحف بر حضرت ادریس علیه السلام .وفات مرحوم جمال الدین خوانساری

27 رمضان المبارک : وفات مرحوم علامه مجلسی رحمه الله تعالی .

28 رمضان المبارک : وفات مرحوم سید محمد تقی موسوی اصفهانی صاحب کتاب گرانسنگ مکیال المکارم .

30 رمضان المبارک : جنگ حنین .

 ***جمعه آخر ماه مبارک رمضان ـ اعلام روز قدس از سوی امام خمینی قدس سره الشریف.***

 

 


سه شنبه 93 تیر 17 , ساعت 12:45 صبح
آداب و رسوم و مناسبت‌های ماه رمضان در فرهنگ مردم
از جمله رسوم جالب که در اکثر نقاط با کمی ‌اختلاف در نام و شیوه اجرا انجام می‌شود، این است که عده‌ای از جوانان رهبری برای خود برمی‌گزینند و در محل معینی جمع می‌شوند و...

 رمضان، از سال‌های دور تاکنون، در فرهنگ مردم از جایگاهی ممتاز برخوردار بوده و همواره آیین‌های ویژه ای در ارتباط با این ماه، در میان مردم کشورهای اسلامی‌ به اجرا درآمده است.

آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از مباحث مهم فرهنگ مردم است که به واسطه قدمت خود، از قداست ویژه ای برخوردار است. متأسفانه در زندگی شهری و ماشینی، بسیاری از این سنت‌های زیبا به بوته فراموشی سپرده شده اند و بسیاری دیگر نیز کم رنگ تر شده اند و از آنجا که این رسوم زمینه ساز همبستگی در جامعه به ویژه در میان آحاد ملل مسلمان است، اهمیت فراوانی نیز دارد.
به انگیزه حلول ماه مبارک رمضان و آغاز ماه تزکیه روح و جان، مطلبی آماده شده که به مناسبت‌ها و آداب و رسوم رمضان در فرهنگ مردم می‌پردازد.
از نیمه شعبان جنب و جوش خاصی برای به پیشواز رفتن ماه رمضان در میان مردم نواحی مختلف کشور مشاهده می‌شود و مسلمانان برای انجام فرایض دینی این ماه آماده می‌شوند، از جمله می‌توان به این موارد اشاره داشت:

خانه تکانی

قبل از فرارسیدن این ماه، مردم نواحی گوناگون ایران، به زدودن آلودگی از چهره خانه و محله خویش می‌پردازند، درواقع با نظافت و خانه تکانی به پیشواز بهار قرآن می‌روند تا بتوانند با فراغت و آسودگی خیال به انجام تکالیف دینی خویش بپردازند.
پاکیزگی تنها به محیط خانه محدود نگشته و پیر و جوان با طیب خاطر در نظافت اماکن عمومی‌ محله خود مشارکت می‌کنند و مساجد و تکایا را جهت برگزاری مراسم گوناگون ماه رمضان آماده می‌سازند. در شهرستان کازرون نیز، خادمین مساجد، مسجد را آب و جارو کرده و زیلوهای داخل شبستان را می‌تکانند و ظروف و وسایل آبدارخانه را شست و شوی می‌دهند.
در امر نظافت شخصی نیز، همگان اهتمام می‌کنند به طوری که چند روز قبل از ماه رمضان، حمام‌های عمومی ‌شلوغ تر از هر موقع دیگر می‌گردد و درواقع خود را طاهر می‌ کنند. از دیگر پیرایش‌ها و آرایش‌های این ماه، حنا بستن و خضاب کردن بود.

تهیه مایحتاج رمضان

در گذشته، تهیه مایحتاج ماه مبارک رمضان با جدیت تمام انجام می‌گرفت، زیرا در این ماه کسب و کار تقریباً متوقف می‌شود و مردم بیشتر از هر کاری به عبادت می‌پردازند و لازم بود که مردم مایحتاج خود را قبل از ماه مبارک تهیه کنند تا بتوانند با آسودگی در مجالس ویژه این ماه شرکت نمایند.
در قدیم، برای تهیه گوشت مورد نیاز نیز تمهیداتی می‌کردند، از جمله اینکه در فراهان اراک هر سال گوسفند پرواری می‌کشتند و گوشت آن را به طرق مختلف نگهداری می‌کردند. به این شکل که یا گوشت را قورمه می‌کردند و یا به وسیله طناب و چوب از سقف اتاق و یا انباری می‌آویختند که به این نوع گوشت شوشو می‌گفتند.
بریدن رشته برای آش و تهیه نشاسته برنج نیز از طرق تهیه مایحتاج ماه رمضان بود. زنان کازرونی از مقدار زیادی آرد، نان تنک می‌پختند و در ناندان یا کرچدان (ظرف استوانه ای سرپوش دار که از شاخه‌های درخت بید یا درخت بادام کوهی بافته می‌شود) نگهداری می‌کردند.

کلوخ اندازان

در گذشته یک روز قبل از ماه رمضان، مراسم کلوخ اندازان انجام می‌گرفت. در این روز مردم هر شهر یا روستا به گردشگاههای اطراف شهر یا روستای خویش می‌رفتند و انواع خوراک‌ها و غذاها به همراه خود می‌بردند و ضمن دور هم نشستن به تفریح و بازی می‌پرداختند و این روز را با خرمی ‌و شادی به پایان می‌رساندند.
در این مناسک به نوعی افراد روح و جسم خود را آماده می‌کردند، زیرا علاوه بر تفریح و شادمانی که باعث تقویت روحیه افراد می‌شد، غذاهایی هم که در این روز تناول می‌شد، از انرژی برخوردار بود. از جمله این که در یزد، شولی که نوعی آش است و انواع مختلف دارد، پخته می‌شد. مثل شولی عدس، شولی باقلا، شولی شلغم و از دیگر خوراکی‌های یزدی‌ها در این روز آش رشته و حلوای برنج، شله زرد و پالوده یزدی است.
در قزوین کلوخ اندازان را گل خندانی و در بردسیر کرمان روز سنگ اندازان می‌گویند و مانند دیگر نقاط ایران به گردش و تفریح می‌روند و روز را با تعریف قصه و سرگذشت و انجام بازی سپری می‌کنند.

تشخیص وقت سحر

از قدیم  الایام، برای بیدار شدن در سحرهای ماه مبارک رمضان و تشخیص وقت دقیق سحر و انجام اعمال مخصوص از وسایل و روش‌های گوناگونی استفاده می‌کردند. بعضی از این روش‌ها امروزه نیز متداول و برخی منسوخ شده اند. از جمله شناختن ستارگان و محل و جای آنها در آسمان، بانگ خروس، روشن کردن چراغ‌هایی در نقاط مرتفع شهر و گلدسته مساجد، صدای نقاره و طبل و شیپور، صدای مناجات از گلدسته‌های مساجد، جار کشیدن در کوچه‌ها، صدای بوق حمامها، کوبیدن دیوار همسایه و غیره از روش‌های پیشین بوده و امروزه مردم به وسیله زنگ تلفن و ساعت شماطه دار و رادیو و تلویزیون متوجه زمان دقیق سحر می‌شوند.

سحری

روزه گیران برای به جا آوردن اعمال سحر و خوردن سحری معمولاً ساعت یا ساعاتی قبل از اذان و با شنیدن صدای مناجات، توپ سحر و یا زنگ ساعت بیدار می‌شوند و بعد از وضو گرفتن و خواندن دعاهای سحر نیت می‌کنند برای وضوگرفتن و خواندن دعاهای سحر و سپس شروع به خوردن سحری می‌کنند که معمولاً غذاهای گرم و پختنی است که در اغلب موارد همراه با برنج است. در سحرها، خانواده‌های کازرونی بچه‌های پنج و شش ساله خود را نیز بیدار می‌کنند تا به بیدار شدن در سحرها و سحرخیزی و روزه گرفتن عادت کنند. روزه گیران بعد از صرف سحری و چای و قلیان کشیدن، نیت روزه می‌کنند. تا چند دقیقه قبل از اذان صبح هر چه می‌خواهند تناول می‌کنند و پیش از اذان دهان و دست خود را پاک و تمیز می‌شویند، تا نماز صبح را به جای آورند.

مراسم ویژه ماه رمضان

از جمله مراسمی ‌که به ویژه در ماه رمضان انجام می‌گیرد می‌توان به مجلس زنانه ختم قرآن که برای شادی روح اموات است و مجلس مردانه ختم قرآن که اغلب در مساجد بعد از نماز صبح یا ظهر و یا عشاء است، اشاره داشت.

شب نشینی

یکی از مراسمی ‌که در گذشته رونق بیشتری داشت و امروزه کم و بیش اجرا می‌شود، دیدار از دوستان و آشنایان بعد از افطار است.
در این مجالس افراد فامیل و یا دوستان دور هم جمع می‌شوند و ضمن تناول شب چره با خواندن ابیاتی از دیوان سعدی یا حافظ و یا داستان گویی و اجرای بازی به شب نشینی می‌پردازند. از جمله در روستای لهران طالقان صاحبخانه با تنقلات یا شب چروز از مهمانان پذیرایی می‌کند و با بازی شبیه گل یا پوچ آنها را سرگرم می‌کند و اگر فصل زمستان باشد، همگی دور کرسی می‌نشینند و از گرمای مطبوع آن لذت می‌برند.

افطار

همچون زمان سحر، موقع افطار به شیوه‌های گوناگون تعیین می‌شود که تقریباً مشابه شیوه‌های تعیین سحر است. زنها پیش از افطار، مشغول آماده کردن افطاری می‌شوند و وسایل آب گرم و چای و قلیان را هم آماده می‌کنند. بر سر سفره افطار دعاهای مخصوص افطار خوانده می‌شود و با نوشیدن مقداری آب داغ و یا خرما و نان جو روزه خود را می‌گشایند. بعضی ‌ها هم با قنداغ یا نبات داغ افطار می‌کنند.
افطاری معمولاً خوراکی‌های حاضری مثل نان و پنیر و سبزی یا هندوانه و خربزه و امثال اینها که پختنی نیست می‌باشد و سحرها بیشتر پختنی و غذای گرم مثل چلو و خورش یا پلو و خورش و غیره است. زنان در هر عصر ماه رمضان، چند قرص نان می‌پختند و در تابستان نیز خوردن شربت، هندوانه و خربزه هنگام افطار در اغلب خانواده‌های ایرانی انجام می‌گرفت.

سرگرمی‌های ماه رمضان

از جمله رسوم جالب که در اکثر نقاط با کمی ‌اختلاف در نام و شیوه اجرا انجام می‌شود، این است که عده‌ای از جوانان رهبری برای خود برمی‌گزینند و در محل معینی جمع می‌شوند و به سراغ تک تک  خانه‌های محل می‌روند و از خانه‌ها پول و خوراکی جمع آوری می‌کنند و آن را به فردی که صندوق‌دار گروه است می‌دهند. این رسم با رفتن به در خانه افراد و خواندن شعر انجام می‌گیرد، از جمله رسوم هومبابایی در کاشان است که بچه‌ها و جوانان می‌خوانند:
میدان دار:
امشب شب نیمه است که ما میهمانیم
از ما حرجی نیست که ما طفلانیم
بشقاب را پر از کلوچه و حلوا کن
بردار و بیار به دامن ماها کن
جواب بچه‌ها:
هومبابا، هومبابا
هومبابا، هومبابا
هومبابا، هومبابا
هومبابا، هومبابا

این اشعار را میدان دار می‌خواند و بچه‌ها جواب می‌دهند. اگر در این موقع صاحبخانه چیز دندان گیری به بچه‌ها بدهد که او را دعا می‌کنند وگرنه شعر دیگری می‌خوانند و آن قدر ادامه می‌دهند تا صاحبخانه چیزی بدهد وگرنه با شعر گونه ای دیگر او را خدمت می‌کنند و به سراغ خانه دیگری می‌روند. رسمی‌مشابه این به نام الم ترانی در ساوه و الله رمضانی در خراسان و یزد انجام می‌گیرد. بچه‌ها و جوانان بعد از جمع آوری خوراکی و پول، آنچه را به دست آورده اند، بین خود تقسیم می‌کنند و به خانه‌هایشان بازمی‌گردند. اجرای این رسم تقریباً تا نیمه‌های شب طول می‌کشد. علاوه بر اینها، انواع بازی‌ها در نقاط مختلف اجرا می‌شود و در قهوه خانه‌ها، مرشدها به سخنوری می‌پردازند و مردم را سرگرم می‌سازند.
آنچه می‌توان در مجموع از این آداب و رسوم نتیجه گرفت و از آن به عنوان کارکردهای اجتماعی ماه رمضان نام برد، این موارد است:
* نظم بخشی به رفتار افراد
* تقویت روحیه همکاری و ایجاد زمینه‌های وحدت بخش
* رفع کدورت از میان افراد از طریق مراسم آشتی کنان که توسط ریش سفیدان انجام می‌گیرد و به تحکیم اتحاد جمعی مدد می‌رساند.
 

یکشنبه 93 تیر 8 , ساعت 10:45 عصر

 

1 - حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّه عَز َّوَ جَلَّ وَ هُوَ شَهرٌ یُضاعِفُ اللّه‏ُ فیهِ الحَسَناتِ وَ یَمحو فیهِ السَّیِّئاتِ وَ هُوَ شَهرُ البَرَکَةِ؛
 

ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهى است که خداوند در آن حسنات را مى‏افزاید و گناهان را پاک مى‏کند و آن ماه برکت است.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج93 ، ص340 - فضایل الاشهر الثلاثه ص95

2- امام صادق علیه السلام :

مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ آخِرِ شَعْبَانَ وَ وَصَلَهَا بِشَهْرِ رَمَضَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْن‏

هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برایش محسوب مى‏ کند.

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 94 ، ح 1829 - امالی(صدوق) ص 670

3- امام صادق علیه السلام :

من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه؛

هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد - روح ایمان از او جدا مى شود

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 118 ، ح 1892 - ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص 236

4- امام علی علیه السلام :

شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى؛

رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.

شرح فروع کافی ج 4 ، ص 14

5- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

 هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ الْإِجَابَةُ وَ الْعِتْقُ مِنَ النَّار

رمضان ماهى است که ابتدایش رحمت است و میانه ‏اش مغفرت و پایانش اجابت و آزادى از آتش جهنم.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 67 {شبیه این حدیث در بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 342 }

6- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

 إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْه‏

درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى ‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 344

7- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم : 

لَوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ مَا فِی رَمَضَانَ لَوَدَّ أَنْ یَکُونَ رَمَضَانُ السَّنَة

اگر بنده «خدا» مى‏ دانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى ‏داشت که تمام سال، رمضان باشد.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 346 ، ح 12

8- امام رضا علیه السلام : 

مَنْ قَرَأَ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ آیَةً مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ کَانَ کَمَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِی غَیْرِهِ مِنَ الشُّهُور

هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماه هاى دیگر تمام قرآن را بخواند.

فضائل الاشهر الثلاثه ص 97 ، ح 82 - بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93، ص 341

9-  امام صادق علیه السلام :

 رَأْسُ السَّنَةِ لَیْلَةُ الْقَدْرِ یُکْتَبُ فِیهَا مَا یَکُونُ مِنَ السَّنَةِ إِلَى السَّنَةِ.

آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى ‏شود.

تهذیب الاحکام (تحقیق خرسان) ج4 ، ص 332

10-  امام صادق علیه السلام :

کَیْفَ تَکُونُ لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ  قَالَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا خَیْرٌ مِنَ الْعَمَلِ فِی أَلْفِ شَهْرٍ لَیْسَ فِیهَا لَیْلَةُ الْقَدْر

چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 158 ، ح 2025

11-  امام صادق علیه السلام :

التقدیر فى لیلة تسعة عشر و الابرام فى لیلة احدى و عشرین و الامضاء فى لیلة ثلاث و عشرین؛

برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏ گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست‏ و سوم.

وسایل الشیعه ج 10 ، ص 354 ، ح 13591

12-فضل بن یسار

کَانَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام إِذَا کَانَتْ لَیْلَةُ إِحْدَى وَ عِشْرِینَ وَ لَیْلَةُ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ أَخَذَ فِی الدُّعَاءِ حَتَّى یَزُولَ اللَّیْلُ فَإِذَا زَالَ اللَّیْلُ صَلَّى‏

امام باقر علیه السلام در شب بیست و یکم و بیست‏ و سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏ شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان مى ‏رسید نماز صبح را مى‏ خواند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 155

13- امام صادق علیه السلام :

 إِنَّ مِنْ تَمَامِ الصَّوْمِ إِعْطَاءُ الزَّکَاةِ یَعْنِی الْفِطْرَةَ کَمَا أَنَّ الصَّلَاةَ عَلَى النَّبِیِّ صلى الله علیه و آله مِنْ تَمَامِ الصَّلَاةِ لِأَنَّهُ مَنْ صَامَ وَ لَمْ یُؤَدِّ الزَّکَاةَ فَلَا صَوْمَ لَه‏

تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است همانند کسی که روزه بگیرد و زکات نپردازد برایش روزه ای نیست

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 183 ، ح 2085

14- امام محمد باقر علیه السلام :

لکل شیء ربیع و ربیع القرآن شهر رمضان؛
 

هر چیز بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 630 ، ح 10

15-  حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

أَکْثِرُوا فِیهِ مِنْ تِلَاوَةِ الْقُرْآن‏


در ماه [رمضان] قرآن را بسیار تلاوت کنید.

فضائل الأشهر الثلاثة  ص 95

16- امام صادق علیه السلام :


إفطارُکَ فی مَنزِلِ أخیکَ المُسلِمِ أفضَلُ مِن صِیامِکَ سَبعِینَ ضِعفاً.


افطار کردن در منزل برادر مسلمانت، برتر از هفتاد روز روزه تو است.

محاسن ص 411 ، ح 145

17- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

اَلصّائِمُ لا تُرَدُّ دَعوَتُهُ.


دعاى روزه ‏دار رد نمى ‏شود.

نهج الفصاحه ص 547 ، ح 1856

18-   امام صادق علیه السلام :

اَلطّیبُ تُحفَةُ الصّائِمِ.
 

بوى خوش، تحفه روزه‏ دار است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 113

19-  امام موسی کاظم علیه السلام :

فِطرُکَ أخاکَ الصّائِمَ أفضَلُ مِن صِیامِکَ.


افطارى دادن به برادر روزه ‏دارت از روزه ‏ات بهتر است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 68 ، ح 2 - تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان) ج 4 ، ص 201 ، ح 580

20-   امام صادق علیه السلام :

قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَیلَةُ القَدرِ.


شب قدر، قلب ماه رمضان است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 66 -من لایحضره الفقیه ج 2 ، ص 99 ، ح 1843

21- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

لَا تَقُولُوا رَمَضَانُ فَإِنَّ رَمَضَانَ اسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ اللّهِ تَعَالَى و لکِنْ قُولُوا شَهْرُ رَمَضان‏


نگویید: رمضان؛ چون رمضان یکى از نام ھاى خداى متعال است، بلکه بگویید: ماه رمضان.

مصباح المنیر ج 2 ، ص 239

22- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

إذا استَهَلَّ رَمَضانُ غُلِّقَت أبوابُ النارِ، و فُتِحَت إبوابُ الجِنانِ، و صُفِّدَتِ الشَّیطانُ
 

 چون ھلال ماه رمضان پدید آ ید، در ھاى دوزخ بسته گردد و در ھاى بھشت گشوده شود و شیاطین به زنجیر کشیده شوند.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93 ، ص 348 ، ح 14

23-حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

قَد وَکَّل اللهُ بِکُلِّ شَیطانٍ مَرِیدٍ سَبعَةً مِن مَلائِکَتِهِ فَلَیسَ بِمَحلولٍ حتّی یَنقَضِیَ شَهرُکُم هذا
 

 خداوند بر ھر شیطان سرکشى ھفت تن از فرشتگان خود را گمارده است که تا پایان این ماه ھمچنان در بند آن ھا مى باشد.

وسایل الشیعه ج 10 ، ص 304 ، ح 13477

24- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن أدرَکَ شَهرَ رَمَضانَ فَلَم یُغفَر لَهُ فَأبعَدَهُ اللهُ
 

ھر که ماه رمضان را دریابد و آمرزیده نشود، خداوند او را (از رحمت خود) دور گرداند.

فضائل الاشهر الثلاثه ص 54

25- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

فَمَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی رَمَضَانَ فَفِی أَیِّ شَهْرٍ یُغْفَرُ لَه‏

کسى که در رمضان آمرزیده نشود، در کدام ماه آمرزیده خواھد شد؟

امالی(صدوق) ص 53 - ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص 72

26-  امام صادق علیه السلام :

مَن لَم یُغفَر لَهُ فی شهرِ رمضانَ لَم یُغفَر لَهُ إلی مِثلِهِ مِن قابِلٍ الّا أن یَشهَدَ عَرَفَةَ
 

 کسى که در ماه رمضان آمرزیده نشود، تا رمضان آینده آمرزیده نگردد، مگر آن که در عرفه حاضر شود.

دعائم الاسلام  ج 1 ، ص 269

 


<      1   2   3   4      >

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

 
 

ابزار هدایت به بالای صفحه