روزی روزگاری پسر فقیری زندگی می کرد که برای گذران زندگی و تامین مخارج تحصیلش دستفروشی می کرد.از این خانه به آن خانه می رفت تا شاید بتواند پولی به دست آورد.روزی متوجه شد که تنها یک سکه برایش باقیمانده است و این درحالی بود که به شدت احساس گرسنگی می کرد.تصمیم گرفت از خانه ای مقداری غذا تقاضا کند. بطور اتفاقی درب خانه ای را زد.دختر جوانی در را باز کرد.پسرک با دیدن او دستپاچه شد و بجای غذا ، فقط یک لیوان آب درخواست کرد.
دختر که متوجه گرسنگی شدید پسرک شده بود بجای آب برایش یک لیوان بزرگ شیر آورد.پسر با آهستگی شیر را سر کشید و گفت : "چقدر باید به شما بپردازم؟ "
دختر پاسخ داد: " هیچ.مادر به ما آموخته که در برابر خوبی به دیگران چیزی دریافت نکنیم. "
پسرک گفت: " پس من از صمیم قلب از شما سپاسگذاری می کنم "
سالها بعد دختر جوان به شدت بیمار شد.پزشکان محلی از درمان بیماری او اظهار عجز شدند و او را برای ادامه معالجات به بیمارستانی مجهز فرستادند.
"دکتر هوارد کلی "، برای بررسی وضعیت بیمار و ارائه مشاوره فراخوانده شد.هنگامی که متوجه شد بیمارش از چه شهری به آنجا آمده برق عجیبی در چشمانش درخشید.بلافاصله بلند شد و بسرعت بطرف اطاق بیمار حرکت کرد.لباس پزشکی اش را بر تن کرد و برای دیدن مریضش وارد اطاق شد.در اولین نگاه اورا شناخت.
سپس به اطاق مشاوره باز گشت تا هر چه زودتر برای نجات جان بیمارش اقدام کند.از آن روز به بعد زن را مورد توجهات خاص خود قرار داد و سر انجام پس از یک تلاش طولانی علیه بیماری، زن بهبود یافت.
آخرین روز بستری شدن زن در بیمارستان بود.به درخواست دکتر هزینه درمان زن برای تائید نزد او برده شد.گوشه صورتحساب چیزی نوشت.آنرا درون پاکتی گذاشت و برای زن ارسال کرد.
زن از باز کردن پاکت و دیدن مبلغ صورتحساب واهمه داشت.مطمئن بود که باید تمام عمر را بدهکار باشد.سرانجام تصمیم گرفت و پاکت را باز کرد.چیزی توجه اش را جلب کرد.چند کلمه ای روی قبض نوشته شده بود.آهسته آن را خواند:
"بهای این صورتحساب قبلاً با یک لیوان شیر پرداخت شده است "
آیا پاداش نیکی به جز نیکی است ؟

 روزی لقمان به پسرش گفت:

امروز به تو 3 پند می دهم که کامروا شوی!

اول این که سعی کن در زندگی بهترین غذای جهان را بخوری.

دوم اینکه در بهترین بستر و رخت خواب جهان بخوابی.

سوم اینکه در بهترین کاخ ها و خانه های جهان زندگی کنی.

پسر لقمان گفت:ای پدر ما یک خانواده ی بسیار فقیر هستیم ، چطور می توانم این کارها را انجام دهم؟

لقمان جواب داد:

اگر کمی دیرتر و کمتر غذا بخوری، هر غذایی که بخوری طعم بهترین غذای جهان را می دهد!

اگر بیشتر کار کنی و کمی دیر ر بخوابی در هر کجا که خوابیده ای احساس می کنی بهترین خوابگاه جهان است!

و اگر با مردم دوستی کنی و در قلب آن ها جای گیری آن گاه بهترین خانه های جهان مال توست!

احادیثی درباره توکل به خدا
امام على علیه السلام :
 اَلتَّوَکُلُّ عَلَى اللّه نَجاةً مِنْ کُلِّ سوءٍ وَحِرْزٌ مِنْ کُلِّ عَدُوٍّ؛
 توکل بر خداوند، مایه نجات از هر بدى و محفوظ بودن از هر دشمنى است.
بحارالأنوار، ج78، ص79، ح56

---------------------------------------
امام على علیه السلام :
مَنْ تَوکَّلَ عَلَى اللّه ذَلَّتْ لَهُ الصِّعابُ وَتَسَهَّلَتْ عَلَیْهِ الأَْسْبابِ؛
هر کس به خدا توکل کند، دشوارى ها براى او آسان مى شود و اسباب برایش فراهم مى گردد.
غررالحکم، ج5، ص425، ح9028

---------------------------------------
قال رسول الله صلى الله علیه و آله :
مَنْ تَوَکَّلَ عَلَى اللّه کَفاهُ مَؤنَتَهُ وَرِزْقَهُ مِنْ حَیْثُ لایَحْتَسِبُ؛
هر کس به خدا توکل کند، خداوند هزینه او را کفایت مى کند و از جایى که گمان نمى برد به او روزى مى دهد.
کنزالعمال، ج3، ص103، ح5693

---------------------------------------
 قال الصادق علیه السلام :
إِنَّ الغِنى وَالْعِزَّ یَجولانِ فَإِذا ظَفِرا بِمَوْضِعِ التَّوَکُّلِ أَوْطَنا؛
بى نیازى و عزّت به هر طرف مى گردند و چون به جایگاه توکل دست یافتند در آنجا قرار مى گیرند.
کافى، ج2، ص65، ح3

---------------------------------------
قال الباقر علیه السلام :
مَنْ تَوَکَّلَ عَلَى اللّه لایُغْلَبُ وَمَنِ اعْتَصَمَ بِاللّه لایُهْزَمُ؛
هر کس به خدا توکل کند، مغلوب نشود و هر کس به خدا توسل جوید، شکست نخورد.
جامع الأخبار، ص 322

---------------------------------------
 قال رسول الله صلى الله علیه و آله :
اَلتَّوَکُّلُ بَعْدَ الْکَیْسِ مَؤْعِظَةٌ؛
توکّل کردن (به خدا) بعد از به کار بردن عقل، خود موعظه است.
کنزالعمال، ج3، ص103، ح5696

---------------------------------------
قال رسول الله صلى الله علیه و آله :
اَلطِّیَرَةُ شِرْکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه یُذْهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ؛
فال بد زدن شرک است و هیچ کس ازما نیست مگر این که به نحوى دستخوش فال بد زدن مى شود، اما خداوند با توکل به او آن را از بین مى برد.
سنن ابن ماجه، ج2، ص1170، ح3538

---------------------------------------
قال رسول الله صلى الله علیه و آله :
رَأى رَسولُ اللّه صلى الله علیه و آله قَوْما لا یَزْرَعونَ قالَ: ما أَنْتُمْ؟ قالوُا: نَحْنُ الْمُتَوَکِّلونَ، قالَ: لا، بَلْ أَنْتُمْ المُتَّکِلونَ؛
رسول اکرم صلى الله علیه و آله گروهى را که کشت و کار نمى کردند، دیدند و فرمودند: شما چه کاره اید؟ عرض کردند ما توکل کنندگانیم. فرمودند: نه، شما سر بارید.
مستدرک الوسائل، ج11، ص217، ح12789

---------------------------------------
قال الکاظم علیه السلام :
لَمّا سُئِلَ عَنْ قَوْلِهِ تَعالى: (وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللّه فَهُوَ حَسْبُهُ) ـ : اَلتَّوَکُّلُ عَلَى اللّه دَرَجاتٌ، مِنْها أَنْ تَتَوَکَّلَ عَلَى اللّه فى اُمورِکَ کُلِّها فَما فَعَلَ بِکَ کُنْتَ عَنْهُ راضیا تَعْلَمُ اءَنَّهُ لایَألوکَ خَیْرا وَفَضْلاً وَتَعْلَمُ أَنَّ الْحُکْمَ فى ذلِکَ لَهُ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللّه بِتَفویضِ ذلِکَ إِلَیْهِ وَثِقْ بِهِ فیها وَفى غَیْرِها؛
در پاسخ به سؤال از آیه «و هر کس به خدا توکل کند او براى وى بس است» توکل کردن بر خدا درجاتى دارد: یکى از آنها این است که در تمام کارهایت به خدا توکل کنى و هر چه با تو کرد از او خشنود باشى و بدانى که او نسبت به تو از هیچ خیر و تفضّلى کوتاهى نمى کند و بدانى که در این باره حکم، حکم اوست، پس با واگذارى کارهایت به خدا بر او توکل کن و در آن کارها و دیگر کارها به او اعتماد داشته باش.
کافى، ج2، ص65، ح5

---------------------------------------
قال رسول الله صلى الله علیه و آله :
یَقولُ اللّه عَزَّوَجَلَّ ما مِنْ مَخْلوقٍ یَعْتَصِمُ دونى إِلاّ قَطَعْتُ أسْبابَ السَّماواتِ وَأسبابَ الأَْرْضِ مِنْ دونِهِ فَإِنْ سَأَلَنى لَمْ اُعْطِهِ وَإِنْ دَعانى لَمْ اُجِبْهُ؛
خداوند عزوجل مى فرماید: هیچ مخلوقى نیست که به غیر من پناه ببرد، مگر این که دستش را از اسباب و ریسمان هاى آسمانها و زمین کوتاه کنم، پس اگر از من بخواهد عطایش نکنم و اگر مرا بخواند جوابش ندهم.
امالى طوسى، ص585، ح1210

---------------------------------------
قال الکاظم علیه السلام :
مَن أرادَ أن یکنَ‌ أقوَی النّاسِ‌ فَلیتَوکل عَلی اللهِ؛
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید.
بحار الانوار، ج7، ص143

---------------------------------------
امام رضا علیه السلام :
 ما حَدُّ التَّوکل؟ فَقال لی: اَن لا تَخافَ معَ اللهِ اَحَداً؛
حد توکل چیست؟ حضرت فرمودند: اینکه با وجود خدا از هیچ کس نترسی
جهاد النفس،ح 292

---------------------------------------
امام موسی کاظم علیه السلام :
مَن اَراد ان یکون اقوی الناس فلیتوکل علی الله؛
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید .
بحاالانوار، ج71، ص143

---------------------------------------
امام جواد علیه السلام :
الثِّقَةُ بِاللهِ ثَمَنٌ لِکٌلِّ غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عالٍ؛
اعتماد به خدا بهاى هر چیز گرانبها است و نردبانى به سوى هر بلندایى.
بحارالانوار، ج5، ص14

---------------------------------------
امام جواد علیه السلام :
ثَلاثٌ مَن کُنَّ فِیهِ لَم یَندَم: تَرکُ العَجَلة ، وَ المَشوِرَة ، وَ التَّوَکُلُ عَلَی اللهِ عِندَ العَزمِ؛
سه چیز است که هر کس آن را مراعات کند ، پشمیان نگردد : 1 - اجتناب از عجله ، 2 - مشورت کردن ، 3 - و توکل بر خدا در هنگام تصمیم گیری .
مسند الامام الجواد، ص 247

---------------------------------------
امام علی علیه السلام :
مَن تَوکَّلَ عَلَی اللهِ ذَلَّت لَهُ الصِّعابُ وَ تَسَهَّلَت عَلَیهِ الأسبابُ
هر که بر خدا توکل کند دشواریها برایش آسان شده و اسباب برایش فراهم گردد.
غررالحکم ح3888 ص197

منبع:aviny.com

روش زندگی با مردم : با مردم آنگونه معاشرت کنید، که اگر مردید بر شما اشک ریزند، و اگر زنده ماندید، با اشتیاق سوی شما آیند. (حکمت 10)

روش برخورد با دشمن: اگر بر دشمنت دست یافتی، بخشیدن او را شکرانة پیروزی قرار ده. (حکمت 11)

آیین دوست یابی : ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است، و از او ناتوان تر آن که دوستان خود را از دست بدهد. (حکمت 12)

روش استفادة از نعمت ها :چون نشانه های نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسی نعمت ها را از خود دور نسازید. (حکمت 13)

روش یاری کردن مردم :از کفارة گناهان بزرگ، به فریاد مردم رسیدن، و آرام کردن مصیبت دیدگان است.(حکمت 24)

ترس از خدا در فزونی نعمت ها : ای فرزند آدم ! زمانی که خدا را می بینی که انواع نعمت ها را به تو می رساند تو در حالی که معصیت کاری، بترس.(حکمت 25)

اعتدال در بخشش و حسابرسی : بخشنده باش اما زیاده روی نکن، در زندگی حسابگر باش اما سخت گیر مباش. (حکمت 33)

ضرورت ترک آداب جاهلی : (در سر راه صفین دهقانان شهر انبار تا امام را دیدند پیاده شده، و پیشاپیش آن حضرت می دویدند. فرمود: چرا چنین می کنید؟ گفتند: عادتی است که پادشاهان خود را احترام می کردیم، فرمود: )به خدا سوگند ! که امیران شما از این کار سودی نبردند، و شما در دنیا با آن خود را به زحمت می افکنید و در آخرت دچار رنج و زحمت می گردید، و چه زیانبار است رنجی که عذاب در پی آن باشد، و چه سودمند است آسایشی که با آن، امان از آتش جهنم باشد.(حکمت 37)

ارزش ها و آداب معاشرت با مردم : به فرزندش امام حسن فرمود: پسرم ! چهار چیز از من یاد گیر (در خوبی ها)، و چهار چیز به خاطر بسپار (هشدارها)، که تا به آنها عمل می کنی زیان نبینی:

الف- خوبی ها

1- همانا ارزشمند ترین بی نیازی عقل است، 2- و بزرگ ترین فقر بی خردی است، 3- و ترسناک ترین تنهایی خود پسندی است، 4- و گرامی ترین ارزش خانوادگی، اخلاق نیکوست.

ب- هشدارها

1- پسرم ! از دوستی با احمق بپرهیز، چرا که می خواهد به تو نفعی رساند اما دچار زیانت می کند.

2- از دوستی با بخیل بپرهیز، زیرا آنچه را که سخت به آن نیاز داری از تو دریغ می دارد.

3- و از دوستی با بدکار بپرهیز، که با اندک بهایی تو را می فروشد.

4- و از دوستی با دروغگو بپرهیز، که او به سراب ماند، دور را به تو نزدیک، و نزدیک را دور می نمایاند.(حکمت 38)

جایگاه واجبات و مستحبات : عمل مستحب انسان را به خدا نزدیک نمی گرداند اگر به واجب زیان رساند.(حکمت 39)