چیزهایى که روزه را باطل مى‏کنند ( مبطلات روزه )

ده چیز روزه را باطل مى‏کند:

اول: خوردن

دوم: آشامیدن

سوم : دروغ بستن به خدا و پیغمبر (ص) و جانشینان پیغمبر علیهم السلام

چهارم : جماع (نزدیکی کردن با زنان)

پنجم:استمنا، و استمنا آن است که انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید .

( سیستانی ، وحید ، تبریزی : یا دیگری غیر از جماع ، کاری کند که منی از او بیرون آید.)

ششم: باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح

هفتم: رساندن غبار غلیظ به حلق

هشتم: فرو بردن تمام سر در آب  ( در رساله آیت الله سیستانی امده که روزه را باطل نمیکند ولی کراهت شدیده دارد )

نهم: اماله کردن (تنقیه:فروکردن چیزی از ناحیه مقعد) با چیزهاى روان

دهم: قى کردن (بالا آوردن و استفراغ ، از روی عمد)

------------------------------------------------------------------------

مسئله ها

مساله 1:

اگر روزه دار عمدا چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه او باطل می شود، چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب ، چه معمول نباشد مثل خاک وشیره درخت ، و چه کم باشد یا زیاد.

حتی اگر مسواک را از دهان بیرون آورد ودوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد، روزه او باطل می شود

(قسمت آخر در رساله آیت الله بهجت نیامده )

(آیت الله وحید خراسانی: مگر آنکه آن رطوبت در آب دهان به طوری از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود)

مساله 2:

اگر موقعی که مشغول غذا خوردن است بفهمد صبح شده ، باید لقمه را از دهان بیرون آورد. و چنانچه عمدا فرو برد، روزه اش باطل است و به دستوری که بعدا گفته خواهد شد، کفاره هم بر او واجب می شود.

مساله 3:

اگر روزه دار سهوا چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه اش باطل نمی شود.

مساله 4:

احتیاط واجب آن است که روزه دار از استعمال آمپولی که به جای غذا به کار می رود، خودداری کند. ولی تزریق آمپولی که عضو را بی حس می کند یابه جای دوا استعمال می شود، اشکال ندارد.

(آیت الله وحید خراسانی : احتیاط مستحب آن استکه ... )

(آیت الله صافی: احتیاط مستحب آن است که روزه دار از استعمال آمپول خودداری کند وفرقی بین آمپولها نیست .

و اگر لازم شد و تزیق کرد، روزه او باطل نمی شود احتیاط واجب آن استکه...  .)

(آیت الله سیستانی:  آمپولى که عضو را بى حس مى کند یا به جهت دیگر استعمال مى شود , براى روزه دار اشکال ندارد. بهتر آن است که از استعمال آمپولی که به جای دوا و غذابه کار می برند، خودداری کند.)

مساله 5:

اگر روزه دار چیزى را که لاى دندان مانده است , عمدا فرو ببرد , روزه اش باطل مى شود.

مساله 6:

کسى که مى‏خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولى اگر بداند غذایى که لاى دندان مانده در روز فرو مى رود(1)، چنانچه خلال نکند و چیزى از آن فرو رود روزه‏اش باطل مى‏شود. (2)

بلکه اگر فرو هم نرود، بنابر احتیاط واجب باید قضاى آن روز را بگیرد.

(1 - آیت الله بهجت و آیت الله سیستانی: باید خلال کند)

(آیت الله مکارم : احتیاط واجب آن است که قبلا آن را بشوید و خلال کند، و اگر نکند و فرورود روزه را تمام کند و بعد قضا نماید)

(2- آیت الله صافی :روزه اش باطل است خواه فرو رود یا نرود)

(جمله آخر در رساله آیت الله وحید نیامده)

مساله 7:

فـرو بـردن آب دهان , اگر چه به واسطه خیال کردن ترشى و مانند آن در دهان جمع شده باشد , روزه را باطل نمى کند.

مساله 8:

فرو بردن اخلاط سر و سینه , تا به فضاى دهان نرسیده اشکال ندارد , ولى اگر داخل فضاى دهان شود , احتیاط واجب آن است که آن را فرو نبرند.

دعای هنگام افطار

اللَّهُمَّ لَکَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ

دعای امیر المومنین هنگام افطار:

بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَکَ صُمْنَا وَ عَلَى رِزْقِکَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْ [فَتَقَبَّلْهُ‏] مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ

دعای هنگام صرف لقمه اول افطار:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْ لِى

قرائت سوره مبارکه قدر نیز به هنگام افطار توصیه شده است .

هدف ما از روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان علاوه بر اجر معنوی آن، بهره بردن از منافع جسمانی و روانی این ماه مبارک است. البته ماه رمضان امسال به دلیل مصادف شدن با روزهای گرم و طولانی تابستان دارای حساسیت و تحمل بیشتری است که با یک برنامه تغذیه ای درست هنگام افطار و سحر می توانیم بدون هیچ گونه مشکلی از مزایای آن بهره ببریم و به مشکلاتی مانند ضعف بدنی، افت فشار، تشنگی و گرسنگی نیز دچار نشویم.

رعایت راهکارهای ساده تغذیه ای در افطار و سحر می تواند روزه داران را به منظور دریافت منافع بدنی و تسهیل بهره مندی از مزایای روحانی این ماه مبارک یاری کند زیرا یک فرد بیمار به درستی نمی تواند از برکات ماه رمضان فیض ببرد.

• برای اینکه کمتر هنگام روزه داری تشنه شوید بهتر است در برنامه غذایی سحری از خوردن غذاهایی مثل انواع کوکو، بادمجان، سوسیس و کالباس، سس مایونز و سیر و پیاز و همچنین غذاهای چرب و پرنمک که سبب تشنگی زیاد در طول روز می شود پرهیز کنید.

• سعی کنید از غذاهای آب پز شده و خورشت های آبدار و کم نمک استفاده کنید.

• خوردن مواد شیرین مانند زولبیا و بامیه هنگام سحر سبب افت سریع قند خون و احساس گرسنگی در طول روز می شود.

• بعد از خوردن سحری، بهتر است هنگام مسواک زدن برای کاهش تشنگی و خشکی دهان، از حجم کمتری خمیر دندان استفاده کنید.

• سعی کنید در ماه رمضان میوه های آب دار و سبزی های بیشتری مصرف کنید تا در طول روز دچار تشنگی نشوید.

• بهتر است هنگام افطار از مخلوط آبلیموی تازه با آب یا چای کمرنگ یا شربت خاکشیر به جای قهوه و چای پر رنگ استفاده کنید.

• خوردن 8 تا 12 لیوان آب از افطار تا هنگام سحرسبب می شود تا شما در طول روز کمتر دچار تشنگی شوید.

• برای اینکه بعد از خوردن افطار و سحری دچار سوزش معده و ترش کردن نشوید بهتر است از غذاهای سبک و کم چرب استفاده کنید. در ضمن مایعات را پس از اتمام غذا بخورید و بلافاصله بعد از خوردن سحری به رختخواب نروید.

• بهتر است افطار خود را با یک استکان آب ولرم یا یک فنجان شیر و عسل باز کنید و از خوردن غذا و شیرینی های فراوان هنگام افطار بپرهیزید تا دچار سنگینی و مشکلات معده نشوید.

• سعی کنید وعده های غذایی مانند پلو و خورش را دو ساعت بعد از افطار میل کنید تا هضم آن آسان باشد.

• برای جلوگیری از بروز یبوست و مشکلات روده، بعد از خوردن افطار آلو و انجیر خیس شده و میوه هایی همچون گلابی، هلو و هندوانه میل کنید.
• ورزش سبک و پیاده روی بعد از افطار به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک زیادی می کند.

• وعده سحری را به هیچ عنوان حذف نکنید زیرا ادامه دادن به این روال در طول ماه رمضان سبب افت بدنی و تحلیل عضلانی خواهد شد.

• نان و پنیر کم نمک با سبزی یا گردو با یک لیوان شیر از بهترین خوردنی ها برای سحر محسوب می شود زیرا علاوه بر حجم سبک دارای قوت بسیار است.

• برای اینکه در طول روز کمتر تشنه شوید، بهتر است علاوه بر خوردن آب فراوان در فاصله افطار تا سحر، از کربوهیدرات هایی همچون نان و غلات و ماکارونی سبوس دار در وعده افطار و سحر استفاده کنید. این مواد سبب می شود گلیکوژن بدن در حد نرمال حفظ شده و فرد کمتر دچار تشنگی شود.

فضیلت اعمال مستحبى ماه رمضان

- دعا و استغفار در ماه رمضان

الحدیث:

قال على بن ابیطالب(ع):

»علیکم فى شهر رمضان بکثرة استغفار و الدعاء فاما الدعا فیدفع عنکم به البلاء و اما الاستغفار فتمحى به ذنوبکم. (1)

ترجمه: بر شما باد در ماه رمضان به استغفار و دعاى زیاد. اما دعاهاى شما دافع بلا از شماست. و اما استغفار شما از بین برنده گناهان است.

توضیح:

از وظایف روزه داران در این ماه، دعا و درخواست‏حوایج از حضرت حق است که بنده احساس نیاز به پیشگاه بى نیاز کرده، و دستهاى احتیاج خویش را به درگاه او دراز مى‏کند.

- روزهاى ماه رمضان

الحدیث:

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله):

ایها الناس انه قد اقبل الیکم شهر الله بالبرکة و الرحمة و المغفرة، شهر هو عند الله افضل الشهور، و ایامه افضل الایام و لیالى افضل اللیالى و ساعاته افضل الساعات. (2)

ترجمه:

اى مردم ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است، ماهى است که پیش خدا بهترین ماه است و روزهایش بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعاتش بهترین ساعات.

- اعتکاف در ماه رمضان

الحدیث:

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله):

اعتکاف عشر فى شهر رمضان تعدل حجتین و عمرتین. (3)

ترجمه: اعتکاف در یک دهه از ماه مبارک رمضان برابر با ثواب دو حج و دو عمره است.

توضیح:

در ایام و لیالى مقدسه‏اى، طبق روایات رسیده از ائمه معصومین (علیهم السلام) مستحب است که هر مسلمانى در صورت امکان دهه آخر ماه مبارک رمضان را در مسجد معتکف شود، که پیامبر اکرم(ص) در تمامى عمرش چنین می‏کرد.

- تلاوت قرآن در ماه رمضان

بهترین اعمال در شبها و روزهاى ماه مبارک رمضان، تلاوت قرآن است. اگر چه تلاوت قرآن در تمام اوقات ثواب دارد، ولى چون قرآن در ماه رمضان نازل شده است، از اجر و ثواب ویژه‏اى برخوردار است چنانچه وارد شده:

الحدیث:

قال ابو جعفر (علیه السلام):

لکل شى‏ء ربیع و ربیع القرآن شهر رمضان (4)

ترجمه:

براى هر چیزى بهارى است و بهار قرآن رمضان است.

بنا بر این امتیازات قرآن به اعتبار نزولش در ماه رمضان از ماههاى دیگر بیشتر است.

الحدیث:

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله):

من تلافیه آیة من القرآن کان له مثل اجر من ختم القرآن فى غیره من الشهور. (5)

ترجمه:

اگر کسى در این ماه یک آیه از قرآن تلاوت کند، ثوابش مثل کسى است که در غیر ماه رمضان یک ختم قرآن کرده است.

- افطارى و صدقه دادن در ماه رمضان

الحدیث:

قال الباقر (علیه السلام)

یا سدیر، هل تدرى اى لیال هذه؟ فقال له نعم. جعلت فداک ان هذه لیالى شهر رمضان فما ذاک؟ فقال له اتقدر على ان تعتق کل لیلة من هذه اللیالى عشر رقاب من ولد اسمعیل؟ فقال له سدیر بابى انت و امى لا یبلغ مالى ذاک، فما زال ینقص حتى بلغ به رقبة واحدة فى کل ذلک یقول: «لا اقدر علیه فقال له: افما تقدر ان تفطر فى کل لیلة رجلا مسلما؟ فقال له: بلى و عشرة فقال له (علیه السلام):

فذاک الذى اردت یا سدیر، ان افطارک اخاک المسلم یعدل عتق رقبة من ولد اسماعیل علیه السلام. (6)

ترجمه:

اى سدیر! آیا مى‏دانى چه شبهایى است این شبها؟ سدیر گفت:

بلى فدایت گردم این شبها شبهاى ماه رمضان است، مگر این شبها چگونه است؟ امام (علیه السلام) فرمودند: آیا قدرت دارى هر شب از این شبها ده بنده از فرزندان اسماعیل (ع) را آزاد کنى؟ پس سدیر عرض کرد: پدر و مادرم به فدایت، ثروتم کفاف نمى‏دهد، پس امام پیوسته تعداد بنده‏ها را کم کرد، تا رسید به یکى در تمام این ماه، سدیر گفت: قدرت ندارم پس امام(ع) به او فرمود: آیا قدرت ندارى هر شب یک مسلمان روزه‏دارى را افطار دهى؟ سدیر عرض کرد: بلى تا ده نفر را هم مى‏توانم افطارى بدهم، پس امام به او فرمود:

اى سدیر همان است که اراده کردى یعنى با افطارى دادن ده روزه‏دار به ثواب عتق و آزاد کردن ده بنده از اولاد اسماعیل (ع) نایل می‏گردى.

توضیح:

خداوند انسان روزه‏دار را بر آنچه انفاق مى‏کند در خوردنیها و آشامیدنیها محاسبه نمى‏کند ولى در این امر «اسراف‏» نشود.

الحدیث:

عن ابى عبد الله علیه السلام:

من تصدق فى شهر رمضان بصدقة صرف الله عنه سبعین نوعا من البلاء. (7)

ترجمه:

هر کس در ماه رمضان صدقه‏اى بدهد خداوند هفتاد نوع بلا را از او دور می ‏کند.

رمضان

برای دیدن مناسبت اسلامی رمضان در اسلام را ببینید.

«یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کماکتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون»قران کریم-(ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما واجب شده آنچنان که بر (امت های)قبل از شما واجب شده بود)

رمضان" (به عربی: رمضان)‏ نام نهمین ماه سال قمری است. در این ماه روزه بر مسلمانان واجب شده‌است.^[1] ماه رمضان در دین اسلام ماهی مبارک است. در قرآن از این ماه به عنوان ماهی که در آن قرآن نازل شده یاد شده‌است.^[2] مسلمانان معتقدند که شب قدر در این ماه واقع است.

رویدادها

• در روز نوزدهم این ماه، علی امام اول شیعیان و خلیفه چهارم اهل سنت به دست ابن ملجم در مسجد کوفه با ضرب? شمشیری که آغشته به زهر بود، مصدوم می‌شوند.
• در روز 21 این ماه علی درگذشت.
• پانزدهم این ماه روز تولد حسن مجتبی، امام دوم شیعیان است.
• مرگ خدیجه، همسر اول محمد پیامبر اسلام.
• غزوه بدر در سال دوم هجرت.
• فتح مکه در سال هشتم هجرت.
• نزول قرآن در شب قدر (19 یا 21 یا 23 ماه رمضان)
• در پایان این ماه (اولین روز شوال) مسلمانان مراسم عید فطر را برگزار می‌نمایند و این روز را به شکرانه توفیق روزه داری در این ماه جشن می‌گیرند همچنین هر کدام سه کیلو گرم گندم یا غذای غالب را صدقه می‌دهند که به ان فطریه اطلاق می‌شود.

پانویس

جستارهای وابسته

• رمضان در اسلام
• زکات فطره

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی درباره? رمضان موجود است.

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به رمضان در ویکی‌گفتاورد موجود است.